Fysieke en mentale fitheid bij overbelasting en burn-out
Door hoge werkdruk, overvolle agenda's en het moeten regelen van allerlei dingen staan we voortdurend 'aan'. Deze overbelasting zet ons lichaam onder druk. Door steeds maar door te gaan ontstaan klachten. We zijn eerder moe, sneller geïrriteerd, slapen slechter of we krijgen bijvoorbeeld last van spierpijn in nek en schouder. Sommigen raken zo uitgeput dat ze een burn-out krijgen.
Welke klachten zijn er ?
De klachten kunnen heel divers zijn. Veelvoorkomende klachten door overbelasting zijn:
Fysieke klachten:
vermoeidheid, spierpijn, maag- en darmklachten, voedingstekorten, hoofdpijn, vaak verkouden, overmatig transpireren, overgewicht, hartkloppingen, hoge bloeddruk, duizeligheid, verminderde vruchtbaarheid, hyperventilatie, kortademigheid, laag libido
Mentale en emotionele klachten:
slechter slapen, snel geïrriteerd zijn, gejaagdheid of onrustig zijn, gevoel er niets bij kunnen hebben, piekeren, somber of depressief zijn, snel nerveus zijn, moeite met concentreren, vergeetachtigheid, angstig zijn
De hoeveelheid en diversiteit aan klachten geeft al aan dat langdurige overbelasting een enorme impact heeft op lichaam en geest.
Bij onze aanpak zie je hoe wij je klachten kunnen verhelpen.
Ontstaan van overbelasting en burn-out
Werking van het stressmechanisme
De werking van ons lichamelijke stressmechanisme is nog steeds hetzelfde als in de oertijd. Als er gevaar dreigde, bijvoorbeeld van een beer in de buurt, dan sloegen de oermensen op de vlucht of gingen ze in de aanval. Op dat moment zorgen stresshormonen in ons lichaam ervoor dat we actiever en alerter zijn. De hartslag stijgt, de ademhaling versnelt en spieren spannen zich aan. Tegelijkertijd worden onze spijsvertering, ons immuunsysteem en herstel van ons lichaam minder actief. Deze lichaamsfuncties hebben we bij gevaar niet nodig. Het lichaam stelt zich in op zo goed mogelijk presteren en overleven. Zodra het gevaar van de beer geweken was dan kon men uitrusten bij een beekje. De hartslag daalt dan weer en de ademhaling wordt rustig. Ons lichaam herstelt zich, de tekorten worden weer aangevuld en ons immuunsysteem en onze spijsvertering worden weer geactiveerd.
Chronische stress
Het stressmechanisme in ons lichaam functioneert nog hetzelfde als in de oertijd, maar de omstandigheden waarin we leven zijn totaal verschillend. Tegenwoordig is het leven complexer, we worden veel meer geprikkeld, we hebben weinig ontspanning en hebben wellicht belastend werk, financiële zorgen of last van eenzaamheid. Door voortdurende chronische overprikkeling en overbelasting raakt ons lichaam ontregeld, de stressreactie zoals hierboven beschreven kan niet meer volledig worden gestopt. De stress wordt chronisch. Het vermogen om te ontspannen en te herstellen gaat achteruit. Ook tijdens onze slaap herstellen we dan onvoldoende. Daarnaast worden ook een aantal lichamelijke functies zoals de spijsvertering en het immuunsysteem chronisch op een laag pitje gezet. Op lange termijn is deze chronische stress destructief voor ons lichaam. Het leidt tot allerlei klachten zoals vermoeidheid, slecht slapen, snel geïrriteerd zijn, hoofdpijn, buikpijn.
Burn-out
Na een aantal jaar chronische stress kan een burn-out ontstaan. Het lichaam is dan zo gestrest en ontregeld dat het nauwelijks meer lukt om te ontspannen en uit te rusten, ook al zit diegene rustig op een stoel. Het herstelvermogen is bijna verdwenen waardoor er vaak sprake is van extreme vermoeidheid. Ondanks de vermoeidheid lukt slapen vaak ook niet meer goed. Ook is er een mentale en emotionele ontregeling. Dit kan onder andere leiden tot geheugen- en concentratieproblemen, vermijden van sociale contacten en moeite hebben om beslissingen te nemen.
Vanuit deze achtergrond is het makkelijk in te zien dat bij overbelasting sporten effectief is om het lichaam weer goed te laten functioneren. De opgebouwde energie door stress wordt gebruikt voor het sporten, zodat je daarna weer veel beter kan ontspannen.